वाक्यार्थ: यत्र हेतुरूप: भवति तत्र काव्यलिंग अलंकार: भवति ।
हेतोर्वाक्यपदार्थत्वे काव्यलिंगं निगद्यते ।
अर्थात् यत्र वाक्यार्थ: एव कस्यचित् हेतु: भवति तत्र काव्यलिंगालंकार: भवति ।
- प्रस्तुतलक्षणे लिंग इत्युक्ते हेतु: इति अस्ति । काव्यलिंगस्यार्थ: - काव्याभिमतं लिंगं काव्यलिंगम् ।
- काव्यलिंगस्य द्वौ भेदौ स्त: ।
- वाक्यार्थहेतुक
- पदार्थहेतुक
उदाहरणम् -
त्वद्वाजिराजिनिर्धूतधूलोपटलपंकिलाम् ।
न धत्ते शिरसा गंगां भूरिभारभिया हर: ।।
प्रस्तुतोदाहरणे प्रथमवाक्यस्यार्थ: एव द्वितीयवाक्ये जायमानानां क्रियाणां हेतुरिति अस्ति अत: काव्यलिंगालंकार: अस्ति अत्र ।
इति ......
टिप्पणियाँ
एक टिप्पणी भेजें